Als tiener had ik twee schoonmaakbaantjes. Met 25 gulden in de week voelde ik me de koning te rijk. Doordeweeks naar school, op zaterdag aan het werk, vrijdag en zaterdag uit en op zondag lanterfanten. Dat was een redelijke weekinvulling. Nadat mijn havo-carrière spaak liep, vertrok ik als 16-jarige au-pair naar Schotland. Ik had er veel te veel vrije tijd in een saai dorp waar de tijd had stilgestaan. Ik kreeg foute vrienden en at te veel junkfood, waardoor ik 10 kilo aankwam in tien maanden tijd. Terug in Nederland deed ik nog een paar opleidingspogingen, waarna ik in winkels en op de markt stond. Lange dagen, hard werken, mensenkennis opdoen en zorgen dat de kassa gevuld werd. Achteraf bezien was het een vormende periode die waarschijnlijk meer invloed heeft gehad dan welk diploma ook.
Iets ouder en wijzer heb ik alsnog twee opleidingen gedaan, naast mijn werk en en de zorg voor drie kids. Met veel plezier heb ik in het onderwijs gewerkt en inmiddels draait ADD Coaching bijna tien jaar. (Ik moet even checken bij de KvK of mijn jubileum al geweest is.) Er staan geen schuldeisers voor de deur en mijn administratie is strak op orde. Ik heb het nog steeds naar mijn zin, maar als de comfortzone te veel invloed krijgt, ga ik op zoek naar nieuwe uitdagingen – anders kak ik in.
ADD en werk: Onderprikkeld of overprikkeld
Onderprikkeld/ondervraagd worden versus overprikkeld/overvraagd worden. Beide vormen hebben nadelige gevolgen voor je werk- en leefplezier. Je raakt oververmoeid of in een impasse (verveling) en tegenzin om naar je werk te gaan is dan een mogelijk gevolg. Je ziet al tegen de dag en je werkzaamheden op voordat je je bed uit stapt. Je zelfvertrouwen kan kelderen want twijfel aan jezelf ligt op de loer, zelfs als je inhoudelijk de job prima aankunt, maar de omgevingsfactoren chaos en stress veroorzaken.
Neem de kantoortuin, de kakelende collega’s of de kamer zonder raam. Neem de taken die je naast je hoofdtaak ook nog moet managen. Neem de mailbox die uitpuilt en waarvoor je maar geen handig systeem vindt. Neem dat project met zoveel zijweggetjes dat je in een doolhof belandt. Neem de routineuze zaken die dag na dag gedaan moeten worden en die je uitstelt omdat er geen pret te beleven valt.
Veel personen met ADD worstelen met de juiste weekinvulling. Naast het feit dat het financiële plaatje gewoon moet kloppen, heb je met je bijzondere brein nog meer uitdagingen qua werkkeuze.
Daarentegen, als alle kaarten goed liggen, kun je de meest gemotiveerde en actieve collega zijn, want je gaat geen honderd maar tweehonderd procent voor de zaak! Als je het naar je zin hebt met leuke uitdagingen op je bordje, kun je op jouw eigen manier een enorme bijdrage leveren aan een bedrijf of team.
Tips ADD en werk
De kunst is om heel goed te zorgen voor jezelf en te weten wat wel en niet werkt voor jou als het aankomt op ADD en werk!
Daarom speciaal voor jou een aantal tips en tops op een rijtje:
- Zorg dat je werk hebt waarvan je de inhoud echt leuk en interessant vindt. Werk je te veel op standje automatische piloot, ga dan op zoek naar nieuwe prikkels en activiteiten die je graag wilt oppakken. Overleg met je werkgever of collega wat je zou kunnen doen.
- Lukt het niet binnen je werk verandering aan te brengen, bedenk dan of je wilt blijven. Ander werk kan spannend zijn, maar te lang op dezelfde plek is een groter gevaar voor de ADD’er. Houd zelf de regie, voordat jouw fouten en gebrek aan focus tegen je gaan werken.
- Projectmatig werken blijkt voor veel personen met ADD een plus te zijn. Een begin, midden en duidelijk eind. Afronden en afvinken dus. En met enthousiasme door naar het volgend project.
- Loop je vast in de planning? Regelmatig overleggen helpt. Besef dat klankborden met de buitenwereld wonderen doet. Plannen en structureren zijn niet jouw beste kwaliteiten. Worstel niet te lang in je eentje in je ADD-bubbel. Copy-paste de werkwijze van je collega en geef er je eigen draai aan. Een beetje van Maggie en een beetje van jezelf.
- Een burn-out ontstaat niet door te hard werken, wel door versnippering. Kijk er eens kritisch naar, als je te veel ballen (ook binnen je werk) in de lucht moet houden, waarbij je telkens opnieuw je best moet doen om er ‘in’ te komen. Het kost veel tijd en energie om te switchen van onderwerp. Werkzaamheden die onder één noemer vallen, kun je sneller en efficiënter wegzetten.
- De achturige werkdag schijnt, in een tijd waarin meer mentaal dan fysiek van je wordt gevraagd, niet meer te voldoen. Kun jij je werktijden aanpassen aan hoe je brein en energielevel werken? Heb je tijd voor pauzes? Er is vaak meer mogelijk dan je denkt. Wees creatief en blijf letterlijk en figuurlijk in beweging.
- Werk jij graag in een kantoortuin of liever in een eigen kamer? Wees je ervan bewust dat de omgeving een grote invloed heeft op jouw functioneren. Jij hebt de perfecte werkplek nodig en daar heeft je werkgever ook baat bij. Dus ga in overleg als het voor jou te stil of juist te druk is.
Wist je dat er veel ADHD’ers te vinden zijn in de criminaliteit, bij de politie en op de ambulance? Zij zoeken de adrenaline op. Je leeft dan heel erg in het hier en nu. De vertraagde emoties maken dat je ter plekke koelbloedig je ding kunt doen. Wel belangrijk om daarna ook weer te ontspannen en op te laden.
Weet je dat ik genoeg klanten heb met werk waarvan ik denk: wat saai, hoe hou je dat vol met je ADD-brein? Zoals programmeren, ICT-werk, boekhouden et cetera. Zo zie je maar dat je niet alle werkzaamheden kunt onderverdelen in geschikt/ongeschikt. Vind jouw passie, waar kom jij je bed voor uit? (Ikigaï)
Onderwijs is een bijzondere tak van sport voor ADHD’ers. De omgeving maakt dat je veel ‘aan’ staat en dat er veel interactie is, en dat voelt lekker. Vaak blijken vooral de administratieve kant en voorbereiding obstakels. Ook de vele commissies waarin je moet meedraaien, kunnen over- of onderprikkeling veroorzaken. Dus ook hier geldt: Geef je grenzen aan en stuur zo veel mogelijk op activiteiten die bij jouw handleiding passen. Daarnaast geeft werken in het onderwijs natuurlijk veel voldoening en bevestiging! Heerlijk om anderen te zien groeien en bloeien.
Ten slotte: durf het anders te doen. Kies voor wat werkt voor jou. En mocht je dit nog niet weten: experimenteer! Te vaak ben je met een botte zaag de boom aan het omzagen. Overleg, denk en experimenteer. Wat voor jou werkt, kan iets heel anders zijn dan wat werkt voor de meerderheid. Durf tegen de stroom in te zwemmen. Wie weet volgen er meer. 😉
Is dit lastig voor je? Mis je klankborden en sparren met iemand die jou niet zegt wat je ‘gewoon’ moet doen? Welkom bij ADD Coaching!
Wil je praktische tips om aan de slag te gaan? Bijvoorbeeld hoe je je collega’s vertelt dat je ADD hebt of om uit te zoeken waar als ADD’er jouw talenten en kwaliteiten liggen? Ga dan naar de Arbeidsparticipatietool. Wil je vervolgens aan de slag met jouw ADD? Neem dan contact met ons op!